به گزارش بیگلوتن / ویتامین کا یکی از بهترین ویتامینهای محلول در چربی است و وجودش برای انعقاد خون و سلامت استخوانها (جلوگیری از پوکی استخوان) ضروری است.
دو نوع ویتامین کا در منابع غذایی وجود دارد. ویتامین K1 که در منابع گیاهی موجود است و در انعقاد خون نقش دارد و ویتامین K2 که در منابع حیوانی و غذاهای تخمیر شده (Fermented Foods) یافت میشود و با جلوگیری از رسوب کلسیم در عروق به سلامت قلب کمک میکند. البته ویتامین K2 توسط بعضی از باکتریهای موجود در دستگاه گوارش انسان هم تولید میشود.
ویتامین K در بدن به عنوان یک مکمل آنزیمی عمل میکند
آنزیم پروترومبین (Prothrombin) برای عملکرد صحیح به وجود ویتامین K نیاز دارد و با نام فاکتور انعقادی ۲ (Clotting Factor II) شناخته میشود. این آنزیم در ایجاد لخته و انعقاد خون در هنگام خونریزیهای داخلی و خارجی نقش مهی بر عهده دارد. علاوه بر این ویتامین K مکمل آنزیم دیگری به نام استئوکلسین (Osteocalcin) هم هست که در متابولیسم استخوانها و رسوب مناسب کلسیم تاثیر میگذارد.
ویتامین K در بسیاری از منابع غذایی گیاهی و جانوری وجود دارد
گیاهان برگ تیره مانند اسفناج و بروکلی مقادیر مناسبی از ویتامین K1 دارند، به طوریکه مصرف تنها یک لیوان از این گیاهان میتواند نیاز روزانه همه افراد در سنین مختلف به ویتامین کا را تامین کند. ب
سیاری از سبزیجات دیگر شامل هویج و بلوبری و کدو حلوایی و کاهو نیز ویتامین کا یک دارند و منابع حیوانی مانند مرغ، زرده تخممرغ و پنیر ویتامین K2 دارند.
افرادی که تغذیه طبیعی به ندرت با کمبود ویتامین کا مواجه میشوند، این ویتامین با مقادیر مناسب در بسیاری از سبزیجات و غذاهای گیاهی موجود است. با این حال کمبود این ماده میتواند در سیستم انعقاد خون اختلال ایجاد کند.
میزان مورد نیاز روزانه این ویتامین بر اساس سن و جنسیت افراد متفاوت است. برای مثال نوزادان تنها به ۲ میکروگرم از این ویتامین نیاز دارند، در حالیکه زنان بالغ به حدود ۹۰ میکروگرم و مردان بالغ به ۱۲۰ میکروگرم از این ویتامین نیاز دارند.
نصف لیوان استاندارد کلم بروکلی پختهشده حاوی ۱۱۰ میکروگرم ویتامین K است که تقریبن نیاز روزانه یک مردان بالغ به این ویتامین را برطرف میکند.
البته باید توجه کنیم که همه ویتامین کا موجود در غذای مصرف شده جذب نمیشود و از آنجا که این ویتامین محلول در چربی است، برای جذب بهتر باید به همراه غذاهای چرب مصرف شود.
کمبود این ویتامین ممکن است در دو گروه بیشتر دیده شود. «نوزادان» و «افراد دارای اختلال سوجذب».
در نوزادان به این دلیل که عبور و انتقال ویتامین K از طریق جفت مادر به جنین ضعیف است و نوزادان در بدو تولد مستعد کمبود این ویتامین هستند.
گروه دوم افرادی هستند که به علت بیماریهای مختلف مانند کولیت یا سلیاک با سوجذب مواد غذایی روبهرو میشوند و یا به علت جراحی در دستگاه گوارش، جذب چربیها در آنها به خوبی انجام نمیگیرد.
با توجه به احتمال کمبود ویتامین K در نوزادان و خطر خونریزی داخلی و خارجی به دنبال آن، انجمن متخصصان اطفال آمریکا (American Academy of Pediatrics) توصیه میکند که به تمامی نوزادان متولد شده، یک دوز ویتامین K در بدو تولد تزریق شود.
اگرچه عوارض خاصی برای مصرف بیش از حد مجاز روزانه ویتامین K گزارش نشده است، اما مصرف مکملهای این ویتامین برای افراد معمولی توصیه نمیشود. همانطور که ذکر شد نوزادان و افراد مبتلا به بیماریهای خاص گوارشیِ با مشکل سوءجذب ممکن است به مصرف مکملهای این ویتامین نیاز داشته باشند.
افرادی هم که داروهای ضدانعقاد (Blood Thinner) نظیر وارفارین (Warfarin) با نام تجاری (Coumadin) مصرف میکنند، ممکن است با خطر تغییرات میزان ویتامین K و ایجاد لخته در خون مواجه شوند و از اینرو باید مقادیر ثابتی از این ویتامین را در رژیم غذایی روزانه خود حفظ کنند.
یک تحقیق معتبر در کشور ژاپن نشان داد که مصرف مکملهای ویتامین K ممکن است خطر شکستگی لگن و ستون فقرات در خانمها پس از یائسگی را کاهش دهد و از اینرو درمان با مکملهای ویتامین K در ژاپن و برخی کشورهای شرق آسیا در مورد پوکی استخوان مورد توجه قرار میگیرد، در حالی که سازمان غذا و داروی آمریکا این درمان را توصیه نمیکند.
با توجه به موارد ذکرشده، اگرچه ویتامین K مادهای حیاتی و ضروری برای بدن است و وجود آن در رژیم غذایی ضروری است، با این حال مصرف مکملهای این ویتامین برای افراد معمولی توصیه نمیشود. بهتر است مصرف مکملهای این ویتامین برای اهداف درمانی با نظر پزشک انجام شود.
انتهای پیام/